Ακολουθεί ο χαιρετισμός του Βουλευτή Ν.Λευκάδας Θανάση Καββαδά, στο πλαίσιο της Επιστημονικής Διημερίδας-Αφιέρωμα στη Μικρασιατική Καταστροφή που διοργάνωσε ο Σύνδεσμος Φιλολόγων Λευκάδας με θέμα: “Μικρασία. Τα ελεγεία του ξεριζωμού. Ιστορικά, λαογραφικά, λογοτεχνικά αποτυπώματα” κατά την οποία τιμήθηκε ο δεκάχρονος συγγραφέας Εμμανουήλ Γιουβανόπουλος. Η διήμερη εκδήλωση, έλαβε χώρα στην αίθουσα εκδηλώσεων της Περιφερειακής Ενότητας Λευκάδας, Παρασκευή 11 και Σάββατο 12 Νοεμβρίου 2022.
Κυρίες και κύριοι,
Εκλεκτοί προσκεκλημένοι,
Έχω απόψε τη μεγάλη χαρά να χαιρετίζω αυτήν την σπουδαία εκδήλωση που τιμά το νησί μας, την επιστημονική διημερίδα αφιερωμένη στη Μικρασιατική Καταστροφή, που διοργανώνει ο Σύνδεσμος Φιλολόγων Λευκάδας.
Και θέλω να συγχαρώ και τον Σύνδεσμο για την πρωτοβουλία του, καθώς και όλους τους συνδιοργανωτές και υποστηρικτές του συνεδρίου.
Η Μικρασιατική Καταστροφή είναι ένα χρονικό ορόσημο στην ιστορία του Ελληνισμού.
Σηματοδοτεί το τέλος της ισχυρής ελληνικής παρουσίας στα παράλια της Μικράς Ασίας.
Ο Ελληνισμός υπήρχε και άκμαζε στην Ιωνία από την αρχαιότητα.
Μερικά από τα σημαντικότερα και ομορφότερα αξιοθέατα για τα οποία κομπάζει η Τουρκία δημιουργήθηκαν από Έλληνες.
Μέσα στις χιλιετίες που περνούσαν, οι Έλληνες ξεχώριζαν πολιτιστικά, κοινωνικά, οικονομικά.
Αλλά και συμβίωναν αρμονικά με τους Τούρκους, τους Αρμένιους, τους Εβραίους και όλους τους άλλους πολιτισμούς που οι δρόμοι τους διασταυρώθηκαν στη Μικρασία.
Όλα αυτά άρχισαν να αλλάζουν βίαια από το 1908, όταν το εθνικιστικό κίνημα των νεότουρκων βάζει σκοπό την εξάλειψη των άλλων εθνών στο νέο τουρκικό κράτος που αναδύεται, και ιδιαίτερα του χριστιανικού στοιχείου.
Το 1915 γίνεται η μεγάλη γενοκτονία των Αρμενίων.
Ταυτόχρονα ξεκινούν οι διώξεις, οι βασανισμοί, οι δολοφονίες, η γενοκτονία των Ελλήνων, πρώτα στον Πόντο και στη συνέχεια παντού, όπου υπήρχε ελληνικό στοιχείο.
Αυτός ο συστηματικός αφανισμός ολοκληρώθηκε με το δράμα της Σμύρνης, τον Σεπτέμβριο του 1922.
100 χρόνια μετά, οι εικόνες από τους απελπισμένους Έλληνες στο λιμάνι και από την πόλη της Σμύρνης παραδομένη στις φλόγες παραμένουν χαραγμένες στη συλλογική μνήμη του λαού μας.
Είναι ιδιαίτερα διαφωτιστική η μαρτυρία του τότε Αμερικανού πρόξενου στη Σμύρνη, του Τζορτζ Χόρτον ο οποίος μιλούσε για «τον μεγαλύτερο διωγμό που εξαπολύθηκε στην μετά Χριστόν εποχή».
Τόνιζε μάλιστα ότι επρόκειτο για ένα συστηματικό πρόγραμμα εξόντωσης του χριστιανικού στοιχείου παντού στην Ανατολή.
Κυρίες και κύριοι,
Οι νεκροί, οι διωγμένοι, όσοι και όσα χάθηκαν από τον Ελληνισμό θα προκαλούν για πάντα μια βαθιά οδύνη στη χώρα, στο έθνος, σε όλο το ελληνικό γένος.
Η μεγάλη μικρασιατική καταστροφή είναι η πιο μελανή σελίδα της εθνικής μας διαδρομής από τον 20ο αιώνα και εντεύθεν.
Και η μνήμη του 1,5 εκατομμυρίου Ελλήνων που μαρτύρησαν εκείνα τα χρόνια, από τον Πόντο μέχρι τη Σμύρνη, θα είναι άσβεστες.
Όμως ο ελληνισμός, όπως πάντα στην ιστορία του, αναστήθηκε.
Και αναστήθηκε γιατί οι Έλληνες της Σμύρνης μπόρεσαν να σταθούν όρθιοι μπροστά στο θάνατο και την προσφυγιά και να μεταμορφώσουν την πατρίδα.
Μια πατρίδα, που, βγαίνοντας πληγωμένη από την ήττα, χρειαζόταν να ανασηκωθεί, να αναταχθεί, να ανασυγκροτηθεί και να ισχυροποιηθεί.
1,5 εκατομμύριο πρόσφυγες από τη φλεγόμενη Σμύρνη και τα άλλα μέρη της Ιωνίας ενώθηκαν με τα μόλις τέσσερα εκατομμύρια των τότε κατοίκων της Ελλάδας.
Και την άλλαξαν.
Έφεραν μαζί τους πολιτισμό, εφευρετικότητα, εμπορικό δαιμόνιο, κοσμοπολιτισμό – έναν πλούτο άυλο που κουβαλούσαν μέσα τους και που τον προσέφεραν στην πατρίδα.
Και μαζί έφεραν μνήμες από τις χαμένες πατρίδες – μνήμες που έγιναν χοροί, τραγούδια, ποίηση, μουσική.
Μνήμες που, όπως δηλώνει και ο τίτλος της διημερίδας αποτελούν την ελεγεία του ξεριζωμού, όπως αποτυπώνεται στην ιστορία, τη λαογραφία, τη λογοτεχνία.
Κύριες και κύριοι,
Είμαι βέβαιος ότι η διημερίδα που διοργανώνει ο Σύνδεσμος Φιλολόγων Λευκάδας θα ρίξει ένα διαφορετικό φως στην τραγωδία της Μικρασιατικής Καταστροφής, μέσα από τις εισηγήσεις των εκλεκτών, εξαιρετικών επιστημόνων που συμμετέχουν.
Και θα μας αφήσει πλουσιότερους αλλά και πιο αισιόδοξους για το παρόν και το μέλλον, για τον Ελληνισμό που ξέρει να επιζεί, για την Ελλάδα που ξανασηκώνεται υπερήφανη και δείχνει το δρόμο της ειρήνης, της δικαιοσύνης και της δημοκρατίας.
Γιατί αυτή πρέπει να είναι η κληρονομιά του 1922.
Όχι η ηττοπάθεια, αλλά το δίδαγμα ότι κατορθώσαμε, ως έθνος, μετά από αυτήν την τραγική σελίδα στην ιστορία μας, όχι μόνο να σταθούμε όρθιοι, αλλά και να γίνουμε μία χώρα σύγχρονη, ευρωπαϊκή, ευημερούσα, ειρηνική αλλά και ισχυρή – στρατιωτικά, γεωπολιτικά, διπλωματικά.
Και αυτό είναι και ένα μήνυμα προς την γείτονα: οι Έλληνες είμαστε πιο ενωμένοι από ποτέ.
Μας ενώνουν όσα έχουμε κερδίσει μέσα από μεγάλες θυσίες εδώ και 200 χρόνια.
Όσα κι αν μας χωρίζουν σε άλλα επίπεδα, μπροστά στην υπεράσπιση της πατρίδας είμαστε ένα.
Προσκλήσεις, απειλές και αναθεωρητισμός θα πέσουν στο κενό, γιατί θα είμαστε πάντα γενναίοι υπερασπιστές της ειρήνης – αλλά και της ελευθερίας, του δικαίου και της εθνικής ακεραιότητας.
Και επειδή αύριο Σάββατο δεν θα μπορέσω να παρευρεθώ στην παρουσίαση βιβλίου του Εμμανουήλ Γιουβανόπουλου, κλείνω με μια ιδιαίτερη μνεία σε αυτό το μικρό παιδί που δεν είναι υπερβολή να χαρακτηρίσω «θαύμα».
Χρειάζεται τέχνη και ταλέντο για να γράψει κανείς επιτυχημένα λογοτεχνία.
Όταν όμως το καταφέρνει κανείς στην τρυφερή ηλικία των 10 ετών, απαιτείται και μία ιδιαίτερη έμφυτη ικανότητα η οποία δεν αποκτάται, είναι χάρισμα.
Εύχομαι καλοτάξιδο στο βιβλίο του μικρού Εμμανουήλ και να συνεχίσει σε όλη του τη ζωή να έχει έμπνευση και επιτυχία και συγχαίρω για μια ακόμη φορά όλους τους διοργανωτές.
Καλή επιτυχία στη διημερίδα σας.
